Rozmiar Wszechświata (The Size of the Universe): Opis dla celów formalnych takich jak ECTS

rodzaj zajęć

program zajęć

• przestrzeń jako 3-rozmaitości: krzywizna + topologia (space as a 3-manifold: curvature + topology)
• krzywizna i metryka, rola równań Einsteina-Hilberta w kosmologii wielkiego wybuchu ciepłego (curvature and the metric, the role of the Einstein-Hilbert equations in hot big bang cosmology)
• współrzędne współporuszające się, czynnik skali, lokalny parametry kosmologiczny, równanie Friedmana, równanie cieczy, równanie przyszpieszenia (comoving coordinates, scale factor, local cosmological parameters, Friedman equation, fluid equation, acceleration equation)
• wielospójne 3-rozmaitości, domen fundamentalny, przestrzeń widoczna (multiply connected 3-manifold, fundamental domain, apparent space)
• różne definicji odległość w modelach FLRW (various definitions of distance in FLRW models)
• różne definicji rozmiar przestrzeni współporuszające się, różnica między promieńiem krzywiznego a rozmiar rozmaitości (various definitions of the size of comoving space, difference between curvature radius and manifold size)
• podejścia empiryczne 3-wymiarowych (3-dimensional empirical approaches)
• podejścia empiryczne 2-wymiarowych: zasada okręg zidentyfikowane, kosmiczne promieniowanie tła (2-dimensional empirical approaches: identified circles principle, cosmic microwave backround)
• projekt badawczy aktualny (ongoing research project)

zalecana literatura

• Liddle, A.R., 2000, Wprowadzenie do kosmologii współczesnej (Tyt. oryg.: Introduction to modern cosmology), Warszawa: Prószyński i S-ka
• Roukema, B.F., 2000, The Topology of the Universe, Bull.Astron.Soc.India 28 (2000) 483, arXiv:astro-ph/0010185
• Peebles, P.J.E., 1993, Principles of physical cosmology, Princeton: Princeton University Press